Văn phong là tiêu chí quan trọng hàng đầu bên cạnh tiêu chí dịch đúng, chuẩn ngữ pháp trong bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dịch thuật chuyên nghiệp đang được áp dụng. Thông thường các bài dịch về tin tức, truyền thông sẽ được chú trọng đến văn phong nhiều hơn và đặc biệt trong các bản dịch sáng tạo. Văn phong cũng được biến hóa theo loại tài liệu, mức độ áp dụng hoặc chuyên ngành.
Công báo là gì?
Công báo là ấn phẩm thông tin pháp lý chính thức của Nhà nước, do Chính phủ thống nhất quản lý, có chức năng đăng các văn bản quy phạm pháp luật do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành hoặc phối hợp ban hành, các điều ước quốc tế đã có hiệu lực đối với nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và các văn bản pháp luật khác theo quy định.
Tại Việt Nam có hai cấp được phát hành công báo là Công báo nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Văn phòng Chính phủ xuất bản và Công báo cấp tỉnh do Văn phòng Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xuất bản. Cũng chính vì vậy mà các bản dịch công báo cần đạt được sự hoàn hảo để tránh những sai sót pháp lý ảnh hưởng đến uy tín quốc gia.
4 nguyên tắc chuẩn văn phong cho bản dịch Tiếng anh tờ Công báo
#1. Chính xác về nội dung
Đây cũng là yếu tố trọng trọng hàng đầu cho các bản dịch và là tiêu chí tối thiểu mà bản dịch cần đạt được. Dịch chính xác đòi hỏi csac bản dịch phải được thực hiện tuần tự bởi những con người có đủ năng lực. Việc tuân thủ qui trình đảm bảo chất lượng dịch thuật cũng cần thực hiện nghiêm túc để đạt được chất lượng lâu dài và tin cậy.
#2. Rõ ràng dễ hiểu với độc giả nước ngoài
Yếu tố rõ ràng còn được hiểu là trong sáng về ngôn ngữ ứng dụng của tài liệu. Có nghĩa khi bạn soạn thảo một tài liệu bạn cần để ý đến cách bạn hành văn hay cách bạn diễn đạt nội dung. Chất lượng của nội dung không chỉ nằm ở hàm lượng nội dung thông tin được cung cấp mà còn thể hiện ở cách những nội dung đó biểu hiện như thế nào.
Một bản dịch rõ ràng có nghĩa là các câu không đa nghĩa, diễn đạt rành rọt và gọn gàng. Đây cũng là một tiêu chí đỉnh cao trong việc dịch thuật. Và sẽ phụ thuộc vào các 2 yếu tố chính sau:
- Chất lượng ngôn ngữ của bản gốc, có nghĩa bản gốc cũng phải đạt được các yếu tố rõ ràng, dễ hiểu
- Người dịch có kinh nghiệm, kỹ thuật ngôn ngữ đủ tốt và kiến thức hiểu biết sâu rộng
Một bản dịch tiếng Anh cũng được coi là một tài liệu. Và cũng cần đạt được các yêu cầu về nội dung tài liệu.
#3. Đơn giản về thuật ngữ pháp lý
Thuật ngữ pháp lý là một phạm trù rất khó cho các bản dịch và không dễ gì để dịch thuật viên nào cũng có thể vận dụng tốt điều này. Người dịch cần có chuyên môn và hiểu biết sâu rộng. Ngay cả một luật sư lành nghề, có kỹ năng tiếng Anh siêu phàm cũng không chắc chắn có thể vận dụng tốt được thuật ngữ pháp lý trong các bản dịch.
Tuy nhiên vì đặc thù của công báo nên đây là điều kiện bắt buộc. Sự đơn giản ở đây thực sự không hề đơn giản.
#4. Đảm bảo tính thống nhất về ngữ nghĩa.
Thống nhất về ngữ nghĩa có nghĩa là (1) các nội dung giống nhau phải được dịch giống nhau và (2) mỗi câu chỉ nên được hiểu thống nhất theo 1 ý duy nhất.
Như tiêu chí số 1 về dịch chính xác thì tính thống nhất sẽ giúp bản dịch chuyên nghiệp hơn. Mặc dù trên thực tế bạn có nhiều cách nói chỉ về cùng 1 mục đích nhưng có thể trong nhiều hoàn cảnh, ngữ cảnh thì những cách nói đó lại được hiểu bằng nhiều ý khác nhau. Đó chính là vấn đề cần giải quyết và để đảm bảo sự an toàn của bản dịch thì yếu tố thống nhất cần được chú trọng.
Kết luận – chuẩn văn phong trong dich thuật
Tại Việt Nam, văn phong được coi là yếu tố đầu tiên quyết định đến sự thành công của một tài liệu như câu nói “văn hay chữ tốt”. Trên thực tế thì mỗi lĩnh vực sẽ có một chuẩn văn phong riêng như văn phong pháp lý, văn phong văn học, hay văn phong truyền thông. Nhưng tất cả đều tập trung vào một giá trị đó là “thông điệp chính xác”. Có nghĩa, bạn cần người đọc hiểu những gì thì bạn cần thể hiện nội dung để đạt được đúng điều đó.